Uzun zaman oldu buralarda yazmayalı. Okunması gereken onlarca kitap ve yazılmasına mani olamadığım bir kitap buna sebepti. Hayat da arsız yanıyla yüklü, hırsız yönüyle gönülden yapmak istediklerine kesik atar ya, öyle bir dönemdi işte. Herkesin, hepimizin mevzuları benim de son zamanlarıma damgasını vurdu. Dünyevi meselelerde takıldım kaldım yani açıkçası. Neyse… Halen nefes var, merak var, hayata dair öyle ya da böyle bir iştah var. O halde devam.
Gidivermek için yazıya oturmadan önce son 1 yılımı şöyle bir taradım. Bir okur olarak sevap-günah tablomu çıkardım diyelim. Ya da şöyle mi desek: Okumak, bir insanı değiştirir mi? Muhakkak. Görüş, içgörü, hoşgörü (hatta horgörü), düşünce, duygu yönü, tümü metamorfoza uğrar. Kolay değildir, biraz acıtır da. Yeni yeni odalar keşfeder ruhunda. Kapıları kilitlidir bu odaların. Aslında kapıların ardında ne olduğunu çok iyi bilir ruh ama zamanı gelince anahtarları koynundan çıkarır. Galiba bana da böyle oldu.
Kendimi epey eksik (hatta kocaman bir eksi) hissettiğim bir konu vardı: Kadın yazarlara yeterince odaklanmamıştım. İnsan kırkı devirince başına da çini bir vazo devriliyor galiba; kendimi ilginç bir süreçte buluverdim. Suat Derviş okumalarıydı ilk mesailerim. Yedi yaşında ilk romanını (yangında kül olan) yazan bu güçlü kadının Fatma’nın Günahı, Ne Bir Ses… Ne Bir Nefes… ve Buhran Gecesi adlı romanlarının toplandığı KARA KİTAP’la başladım.
Kimi eleştirmenler tarafından “gotik edebiyat” olarak da nitelendirilen Suat Derviş külliyatına siz dilerseniz FOSFORLU CEVRİYE (evet, Türkan Şoray’lı güzel bir yapıma da imza atılmıştı zamanında), BİR KIŞ GECESİ veya ÇILGIN GİBİ ile de başlayabilirsiniz. Yazarla ilgili bilgi sahibi olarak bu eşsiz tünele girmek istiyorsanız ANILAR, PARAMPARÇA nitelikli bir çalışma. Toplumsal-gerçekçi bir yazar, üslubundan taviz vermemiş bir aydın olan Suat Derviş’in dik duruşu ve siyasi duruşu nedeniyle yıllarca ‘unutturulmuştur’.
Ne oldu sonuçta? Suat Derviş okunuyor bugün; yine de hakkettiği kadar denemez ama en azından okurun erişimine açıldı tüm yapıtları. İthaki Yayınları, yeniden bastığı Suat Derviş kitaplarıyla bu çok önemli yazar, gazeteci ve aktivist aydını genç nesillere de tanıtıyor. Yakın zamanda Suat Derviş’le ilgili güzel bir etkinlik de yapılacak. İstanbul’da olanlar kaçırmasın derim. Sosyal medyada Yazım Kılavuzu’nu ve İthaki Akademi’yi takibe alarak detayları öğrenebilirsiniz. Buradan afişi de paylaşalım.
Sakin ama fırtınalı bir dili olan yazarımızın duyguların, romantizmin, hatta melankolinin üstünü çizdiğini sanmayın sakın. Bilâkis, aşk ve yol açtığı hezeyanlar olanca coşkusuyla öykülerinde çağlar. Güçlü bir kadının gözünden kadın dünyasını, dönemin toplumunu, sokaklarını, korkularını, kaçışlarını okumak… Suat Derviş’le yeni tanışacaksanız ve ille bir sebep arıyorsanız yeterlidir bu herhalde. Sahip çıkalım bu edebi mirasa…
Ayça Güçlüten
